რედაქტორები: როლფ გოლობი, პიტერ კრაფი, ვილტრუდ ვეიდინგერი
ავტორები: როლფ გოლობი, პიტერ კრაფი, ოლაფ ოლაფსდოტირი, ვილტრუდ ვეიდინგერი
ტომი (I) სწავლება დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ, წიგნები, I –VI დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლება ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლებში სწავლების პროცესის თანამიმდევრობა, ცნებები, მეთოდები და მოდელები
კორექტურა: ნათია ნაცვლიშვილი
თარჯიმანი: მაია გვიტიძე
დაკაბადონება: ბესიკ დანელია
განათლება დემოკრატიისათვის (ტ. I)
სწავლება დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ - ძირითადი საცნობარო მასალა მასწავლებლებისათვის
წინამდებარე სახელმძღვანელოს მიზანს წარმოადგენს დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლებაზე პასუხისმგებელ მასწავლებელთა ხელშეწყობა. მასში განხილულია დემოკრატიული მოქალაქეობისათვის განათლებისა და ადამიანის უფლებათა შეასხებ განათლების ძირითადი, საკვანძო საკითხები, მათ შორის, დემოკრატიული მოქალაქეობის კომპეტენციები, დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანი უფლებათა შესახებ სწავლების მიზნები და ძირითადი პრინციპები და, ასევე, სკოლის ზოგადი მიდგომა დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებების შესახებ სწავლებისადმი.
წინამდებარე სახელმძღვანელო შედგება სამი ნაწილისგან. I ნაწილში განხილულია დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების ძირითადი პრინციპები, იმ კუთხით, რომელიც ეხმარება მასწავლებლებსა და პედაგოგებს საკუთარი მოვალეობის სრულყოფილად შესრულებაში; II ნაწილში მოცემულია რჩევები და პრაქტიკული რეკომენდაციები, მოსწავლეების კონსტრუქტივისტული და ინტერაქტიული სწავლის პროცესის დაგეგმვის, ხელშეწყობისა და შეფასებისათვის. III ნაწილში მოცემულია დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების ინსტრუმენტები, როგორც მასწავლებლებისათვის, ასევე, მოსწავლეებისათვის.
ამ გამოცემაში შემავალ სხვა წიგნებში მოცემულია დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების მოდელები და მასალა ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლის სხვადასხვა საფეხურისათვის, დაწყებული დაწყებითი საფეხურიდან, დამთავრებული მაღალი საფეხურით.
Table of Contents
- შესავალი
- ნაწილი 1 – ცნებები: დემოკრატია და ადამიანის უფლებები
- თავი1 – რას აღნიშნავს ცნებები
- თავი 2 – მოქალაქეობის დინამიკური ცნების განმარტება11
- თავი 3 – განათლება დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებათა დაცვისათვის
- 1. სწავლება დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ – მისი სამი განზომილება
- 1.1 დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების შემეცნებითი განზომილება: დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებათა „შესახებ“ სწავლა
- 1.2 დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების მონაწილეობითი განზომილება: დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებათა დაცვის „მიზნით“ სწავლა
- 1.3 დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების კულტურული განზომილება: დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებათა დაცვის „საშუალებით“ სწავლა
- 2. ადამიანის უფლებათა სწავლება და მისი კავშირი დემოკრატიული მოქალაქეობის შესახებ განათლებასთან13
- 3. დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების კომპეტენციები
- 3.1 „მე ვისურვებდი, ჩემს მოსწავლეებს შეეძლოთ“
- 3.2 კომპეტენციები – ზოგადი განმარტება
- 3.3 როგორ შეუძლია მასწავლებელს, აღმოაჩინოს, რა კომპეტენციებს ფლობენ მისი მოსწავლეები? კომპეტენციები და მათი გამოვლენა
- 3.4 მოსწავლეთა კომპეტენციები დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების სფეროში – მოდელი
- 3.5 მასწავლებელთა კომპეტენციები დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების სფეროში
- 4. „ჩვენ ვქმნით მსოფლიოს ჩვენს გონებაში“: კონსტრუქტივისტული მიდგომა დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლებისადმი16
- 5. დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლებაში ჩართულ მასწავლებელთა პროფესიული ეთიკა: სამი პრინციპი
- 6. დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების ძირითადი ცნებები
- 7. მეთოდი, რომელიც შეიცავს გზავნილს: ამოცანაზე ორიენტირებული სწავლა დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლებაში
- 7.1 მოქალაქეობის შესახებ ტრადიციული განათლების ხარვეზები
- 7.2 განათლება დემოკრატიისა და ადამიანთა უფლებების დაცვის საშუალებითა და დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებათა დაცვისათვის საჭიროებს აქტიურ სწავლას
- 7.3 ამოცანები – მასწავლებლის ხელთ არსებული ინსტრუმენტი, აქტიური სწავლის ხელშეწყობისათვის
- 7.4 ამოცანაზე ორიენტირებული სწავლა არის პრობლემაზე ორიენტირებული სწავლა
- 7.5 მასწავლებლის როლი ამოცანაზე ორიენტირებული სწავლის ეტაპებზე
- 7.6 აქტიური სწავლა მოითხოვს შეჯამებას
- 8. ადამიანის უფლებებზე დაფუძნებული მიდგომა სასკოლო განათლებისადმი 23
- 1. სწავლება დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ – მისი სამი განზომილება
- თავი 4 – სწავლება დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ – ევროპის საბჭოს მიდგომის ჩამოყალიბების მოკლე ისტორია26
- 1. საფუძველი
- 2. დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების პროექტის შედეგები
- 3. პრაქტიკული ინსტრუმენტები
- 3.1 დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების ინსტრუმენტთა ნაკრები
- 3.2 სწავლება დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ – წიგნები I –VI; დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლება ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლებში – სწავლების პროცესის თანამიმდევრობა, ცნებები, მეთოდები და მოდელები
- ნაწილი 2 – დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებების სწავლება
- თავი 1 – სწავლებისა და სწავლის პირობები
- 1. წინასიტყვაობა
- 2. სწავლებისა და სწავლის პირობებთან დაკავშირებული ამოცანა და ძირითადი კითხვები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 1: როგორ გამოვიყენოთ მოსწავლეების უნარები და ცოდნა
- 2 – სამუშაო ფურცელი 2: როგორ გამოვიყენოთ ჩვენი პროფესიული უნარები და ცოდნა
- 2 – სამუშაო ფურცელი 3: სწავლებისა და სწავლის ზოგადი პირობების გამოყენება
- 2 – სამუშაო ფურცელი 4: როგორია ჩემი ძირითადი დამოკიდებულება მოსწავლეების მიმართ?
- 2 – სამუშაო ფურცელი 5: დისციპლინისა და წესრიგის განხილვა დემოკრატიული თვალსაზრისით
- 2 – სამუშაო ფურცელი 6: მასწავლებლის როლის გააზრება დემოკრატიული თვალსაზრისით
- 2 – სამუშაო ფურცელი 7: როგორ შევქმნათ დემოკრატიული ატმოსფერო კლასში
- 2 – სამუშაო ფურცელი 8: სკოლის, როგორც დემოკრატიული საზოგადოების განვითარების გზები
- თავი 2 – მიზნების დასახვა და მასალების შერჩევა
- 1. წინასიტყვაობა
- 2. მიზნების დასახვასა და მასალების შერჩევასთან დაკავშირებული ამოცანა და ძირითადი კითხვები
- 2.1 ამოცანა
- 2.2 ძირითადი კითხვები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 1: მოსწავლეთა კომპეტენციები დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების სფეროში
- 2 – სამუშაო ფურცელი 2: დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლებისათვის საჭირო მასალათა ორი კატეგორია
- 2 – სამუშაო ფურცელი 3: დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლებისათვის საჭირო მასალის შერჩევა და გამოყენება
- თავი 3 – ვეცნობით პოლიტიკას
- 1. წინასიტყვაობა: რა უნდა ისწავლოს მოსწავლემ?
- 2. პოლიტიკის გაცნობასთან დაკავშირებული ამოცანა და ძირითადი კითხვები
- 2.1 მასწავლებელთა ამოცანა დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლებისას
- 2.2 ძირითადი კითხვები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 1: როგორ შემოვიტანო პოლიტიკა დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების გაკვეთილებზე?
- 2 – სამუშაო ფურცელი 2: როგორ ჩავერთო მოსწავლეების მიერ პოლიტიკური საკითხების განხილვის პროცესში?
- თავი 4 – სწავლის პროცესის წარმართვა და სწავლების ფორმების შერჩევა
- 1. წინასიტყვაობა
- 2. სწავლის პროცესის წარმართვასა და სწავლების ფორმების შერჩევასთან დაკავშირებული ამოცანა და ძირითადი კითხვები
- 2.1 ამოცანა
- 2.2 ძირითადი კითხვები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 1: სწავლის პროცესის სამი ეტაპი
- 2 – სამუშაო ფურცელი 2: რატომ არ არის საკმარისი მხოლოდ სწავლება, ანუ „სწავლება ≠ სწავლა“ და „სწავლა ≠ რეალურ ცხოვრებაში გამოყენება“
- 2 – ფურცელი 3: სწავლებისა და სწავლის ადეკვატური ფორმების შერჩევა
- 2 – სამუშაო ფურცელი 4: სწავლებისა და სწავლის ხუთი ძირითადი ფორმა
- თავი 5 – მოსწავლეების, მასწავლებლებისა და სკოლების შეფასება
- 1. წინასიტყვაობა
- 2. მოსწავლეების, მასწავლებლებისა და სკოლების შეფასებასთან დაკავშირებული ამოცანა და ძირითადი კითხვები
- 2.1 ამოცანა
- 2.2 ძირითადი კითხვები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 1: შეფასების სხვადასხვა განზომილება
- 2 – სამუშაო ფურცელი 2: შეფასების პერსპექტივები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 3: შეფასების პერსპექტივები და ფორმები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 4: შეფასების სტანდარტები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 5: მოსწავლეების შეფასება – შეფასების გავლენა თვითაღქმაზე
- 2 – სამუშაო ფურცელი 6: საკონტროლო კითხვარი „როგორ ვაფასებ ჩემს მოსწავლეებს“
- 2 – სამუშაო ფურცელი 7: მასწავლებელთა შეფასება
- 2 – სამუშაო ფურცელი 8: მასწავლებელთა თვითშეფასება
- 2 – სამუშაო ფურცელი 9: ჟურნალებთან, სააღრიცხვო ჟურნალებთან, პორტფოლიოებთან მუშაობა37
- 2 – სამუშაო ფურცელი 10: თანამშრომლობაზე დაფუძნებული სწავლება და წყვილებში მუშაობის შემოწმება
- 2 – სამუშაო ფურცელი 11: დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების შეფასება სკოლებში
- 2 – სამუშაო ფურცელი 12: დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების ხარისხის მაჩვენებლები სკოლებში
- 2 – სამუშაო ფურცელი 13: დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების ძირითადი პრინციპები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 14: სკოლების თვითშეფასებასთან დაკავშირებული ინსტრუქციები
- 2 – სამუშაო ფურცელი 15: სხვადასხვა დაინტერესებულ მხარეთა ჩართვა სკოლებში დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების შეფასების პროცესში
- 2 – სამუშაო ფურცელი 16: სკოლების მმართველობა და მართვა46
- 2 – სამუშაო ფურცელი 17: აქცენტი სკოლების დემოკრატიულ მმართველობაზე
- 2 – სამუშაო ფურცელი 18: როგორ უნდა ვაწარმოოთ ანალიზი და როგორ განვმარტოთ დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების შეფასების შედეგები
- თავი 1 – სწავლებისა და სწავლის პირობები
- ნაწილი 3 – დემოკრატიისა და ადამიანის უფლებათა სწავლებისა და სწავლის ინსტრუმენტები
- თავი 1 – ინსტრუმენტების ჩამონათვალი მასწავლებლებისათვის
- 1. წინასიტყვაობა
- ინსტრუმენტი 1: ამოცანაზე დაფუძნებული სწავლა
- ინსტრუმენტი 2: თანამშრომლობაზე დაფუძნებული სწავლა
- ინსტრუმენტი 3: საერთო საკლასო სხდომის თავმჯდომარეობა (დისკუსია და კრიტიკული აზროვნება) დემოკრატიული მოქალაქეობისა და ადამიანის უფლებათა შესახებ სწავლების გაკვეთილებზე
- ინსტრუმენტი 4: ინტერვიუ ექსპერტთან – ინფორმაციის შეგროვების გზები და ხერხები
- ინსტრუმენტი 5: კომპეტენციაზე დაფუძნებული სწავლების მიზნების განსაზღვრა47
- თავი 2 – ინსტრუმენტების ჩამონათვალი მოსწავლეებისათვის
- 1. წინასიტყვაობა
- ინსტრუმენტი 1: სამუშაო ფურცელი მოსწავლეებისათვის, სწავლის განრიგის დასაგეგმად
- ინსტრუმენტი 2: სამუშაო ფურცელი მოსწავლეებისათვის, მიღებული ცოდნის შესაფასებლად
- ინსტრუმენტი 3: სამუშაო ფურცელი მოსწავლეებისათვის, მიღწევების შესაფასებლად
- ინსტრუმენტი 4: კვლევის წარმოება ბიბლიოთეკებში
- ინსტრუმენტი 5: კვლევის წარმოება ინტერნეტის გამოყენებით
- ინსტრუმენტი 6: ინტერვიუებისა და გამოკითხვების წარმართვა
- ინსტრუმენტი 7: სურათებისა და გამოსახულებების ინტერპრეტირება
- ინსტრუმენტი 8: გეგმის მომზადება
- ინსტრუმენტი 9: პოსტერის შექმნა
- ინსტრუმენტი 10: გამოფენის მოწყობა
- ინსტრუმენტი 11: პრეზენტაციების მომზადება და გაკეთება
- ინსტრუმენტი 12: პრეზენტაციის მომზადება სლაიდების ან PowerPoint-ის გამოყენებით
- ინსტრუმენტი 13: საგაზეთო სტატიის მომზადება
- ინსტრუმენტი 14: წარმოდგენის დადგმა
- ინსტრუმენტი 15: დებატების წარმოება
- თავი 1 – ინსტრუმენტების ჩამონათვალი მასწავლებლებისათვის